Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di
Firenze.
Pal. 25.3.3.15 (I)
Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuestLLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di
Firenze.
Pal. 25.3.3.15 (I)
Early European Books, Copyright © 20 1 1 ProQuest LLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di
Firenze.
Pal. 25.3.3.15 (I)
k
Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di
Firenze.
Pcl. 25.3.3.15 (I)
Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteco Nazionale Centrale di
Firenze.
Pd. 25.3.3.15 (!)
Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC.
Images reproduced by courtesy of the Blblloteca Nazlonale Centrale dl
Firenze.
Pal. 25.3.3.15 (!)
triO\NNISFa\NCISCI PICI MIRAN
DVLAE IN LIBROS DE INIVSTA
EXCOMmunicationc /pro Hicro
nymi Sauonarola Innoceciaj
Ad Illuftrifltmura Virum
, Herculem Aeflrenfem.
PROEMIVM.
PVSCVLVmdeiniufta cxcomuniM
o tionis feceria i Hicronymi Prophersc
noftri defenfioncm / uc tibi Herculcs
Aeftenfis data fidem ueluri cx diario
fcluam^ lam aggredior, Efflagicafti.n.dum hac
derefimul uerba faceremus / ucquascoram j)ra
randa illius inocecia aduerfuscaluniatorcs artu
leram / li trens aliquanco larius exararcm / pmid
( quod nuc cxoluo ) me factuni / &c quide cam Ii
bencer / q uidebam me unica opa &ribi:ncc non
pphetas nodro ac ueritari ipfi debica re facruru*
llli / nc cometidum 8c fubdolefictLi crime tot prg
clariflTim^ etus gefta adrepus aliquod obnubiU
rec/Iuadiflrimi^quoqj ueritari renebras fortaflTe
allacum/tib( / nefalfa hac impoftura acqjprccfh"
gio forfic5 moucreris/fed Stfalia caufa fc his imi
fcebac/ quando anfulahi^ecducaxat/folaqj gar
ricndioccafio relicra uidebatmaleuolis / bcnefi
bi acnim pucancibus / fi fauronbus diaiai mti
obicaarepofTcac / defendi ab eis homine q circc
Early European Books, Copyright © 20 1 1 ProQuest LLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di
Firenze.
Pal. 25.3.3.15 (V)
ab ecclefif corporc ceu marcidu &:noxi'um mem
brumanathcmaas acierefecatu» Nanqj rationes
e^ / qu^ pphecias lam publicaras doccnnaqj ful
ciret ab ipfomet allarg / magna ex parte maledi
coru rabiecopefcuerat. In eandem quoqjfentea
tiam tum Dommicus Bemue^uis / lum alu^ple
riq; fcnpferat/ modo ucrum aftruentes / modo
falfo refiflentes/quodetiam anobis ^fparfmi
plucubratiunculas noftras / &dicat(S etiamapa
logeticis facncatueft. Quare pofl: huius calum
nia^dilutionem nihil putaba refidui : quod blac
teraret / &c fi dementibus delirandi matena nug^
defit. Duos igitur hbros infl:itui:Primo genera;
lia quasdam explicabunturiquoruope tam raul
tipharle q facile murwti/Secundo dehmc fumus
declaraturi/ eum neq^culpce neq; cnmini confi
nem.Etfanepotuifl^emhocofficiiexequens / in
gens uolumen efficere/cu adeo raulca ab us qut
de huiufcemodi negotiis cractauerc/ pr^efercim
pontificii iuris mterprenbus eff ufa fmc / tancaq?
diuerfitate&contentione/ ut nelegi quidem ab
ociofifl^imis pofl^int / ncdum narran ab occupa
tifl"imis. Delibaui qua: mihimatunora funt uifa
corum more in comLncando pa&habico : &: acre
bris illis alleganombus qua! tedium &c raoram
lectori pleruq^ aff-erunt / confulco abftmui/ratus
comodius &: opcabilius tibi facif faccu m i fi quce
ipfi fubobfcure dc peculianbus quibufda nocis
idcm farpius rcpcreiitcs innuunc / Sc faalc &c Ud
neaucfalcem minus barbarequoadfien hacin
re a me poruenc/ rcccnferem. Eam auccm pra^fa
ri ueniam nocibi / qui nos appnmc nouifti / fed
ipud ignocos / fi noflra ba?c force Iccrun func /
c6uenic:nihil me unq uolui(Tea{TertLi/ nec ipo
fterum uelle/quodecclefiascatholica^dogmaris
dilTonarcc:cum cuiusuis reccedefmienns decre
to femp acquiecurum me/ ucchnflianum homi
nem decec/ liberef)ficear/ nedumfanccionibus
eccleficE&: eius legicimorum pra:fidum affentin.
Racionibus igicur rem agemus : nitetes diuinis
eloquiis acpontificiis impatonifq^ legibiis / ncc
non eorum interpreccs acq? in primis cheologos
m cefltimonium cicances.
Early European Books, Copyright © 20 1 1 ProQuest LLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di
Firenze.
Pal. 25.3.3.15 (V)
rUBER PRIMVS.
ITCaput pnmum • Nullum efle in tcrns iudi
cium quod errare quandoq^ no pofl i r.
LLVD Aucem comonuifl e i pnmis ex
pediet folu deu / quiafeipfo e/ oioq^
independens / ab omm errore dc falfir a
teprorfusimunem:abeoq5urporepnmaria ueri
tate &c fuprema regula quarulibec funccionum /
umuerfamfubn^aciaminterdLiflcctcre&labi / ni
fieius opc fulta &:directa fuent, Hominis nacp
naturam ab adolefcentia ^nam ad malu cu facrac
luterardocent / tum frequens teflat expenentiaf
Scd dc niter feparatas mentes / quas uocamus aa
gclos / error olim pcccatuq? irrcpfit/ & ad infer
nasmundi partes eorum noparuam manfi preci
pitem lecit.Et pr^eter Virginem Cbnlli ma
trcm/quenullum unqpeccatufecit/ mortalium
nonulli a peccans eis qu^ f rerno igne puniunr /
diuino beneficio exepn fuenntmoadeo tamea
^dnfirman erant/ quin quoquo modo poflTc a uc
ro exciderc cenferenc/Scdpcrpaucorum etianii
hocpnuilegium / illinaq^inumcn qlarauia gra
dicnces mplici offendtculo cefpitat / ta^ifi benc
ficecifl"imi Deiaflidu^granarinfluentia refipifce
rc comoncan f. Verum cfi ecclefiam uti fponlam
fibi Cbnfl:us copulauent obconnnuasdemonu
mfidias & apta bella/ quibus dfi militar m rerns
afl^idue quatit/ decu;t ut ei iudiciii rcknqucrcn
quo autdcdpcre autdecrpi no poffet icis maxi
mc dccemcndis / qua! & fidei fubftaciam conccr
ncrcnc/ &admores panercncchnftianis adbea
ticudmem adipifccndam ncce(Tanos:eam nanqi
fibi mfidc& lufticia «tcrnudffpofandam Ofea!
|)pbera! uacicinio fanxic. Merico igirur ftacucmc
Thcologi &: lcgum lunfq^ piti ipfam uniuerfa
lcm ccclefiam/ cumdehuiufcemodi caufis agi
tur / no nifi ^quam fenrenciam ferre po(Tc/ Chri
fto opcm fcrcnccrqui &c p cius fjde orauic:&:cLi
ea adcofumacionem ufq, fccculi fe pmanfumm
fpopondit:quod irricum forec / nifi id ludicium
codonaffec ;quo repudiata falficacc / ucncas eli
gcrecur.Acanimaduerfionedignum / loquucos
nosducaxacdefidei fubfticia&monbus adfa
luccmconfequendam neceftariis.Acqui id non
ab rc auc dc nihilo diccum / fi quidem eam in reli
quis crrarealiquando / fcncenciadoccorum cftr
acqi ipfiusmecccclefiicconfenfus:uccx epiftola
Innocencii cercii eius nominis poncificis manifc
fte mdicacunqu^ poftea a Gregorio nono incer
decrccales relaca cft / libro uidelicccquinco : ubi
dcfenccncia excomunicacionis agicur/ita naqp
fcriptumlegimus: ludiciu* Deiuericaci qu^cno
fallit/ neq? fallitur/fempinicicur: ludicium aut
ccdefia! nonunq opimoncm fcqaicur:quam &
fallerefarpecocingic/ &:falli/quod liquidocon
(lare uidemus / dum ui excomunicatiois itcrdd
a ia
quempiam cum aliqua fcmma ton inire confor
na^^qai nibilommus ueroapud Deum mammo
mo alien enc aftnctus / urpore cum fecuncla nup
tiali lege palam coiunctus / cu pnma clam omni
busqj femotis arbitns:ppeaq5ecclefi«fancnoni
bus compelletur bfrercfecundae:dccuius comer
rio idoneis teftibus apparebit/Mitto quaemulti
doctorum fupbuiufcemodi ludicns elucubraue
nnt/ ne fuperflue nimis &:ambiaofc factum a
nobis ludices i re admodum nota f uerba prodi
gcrcPorro ex bis cofequens ftet/.reliqua &:con
dliorum&Potificis ludicia crron ignoranri«p
fubiecra:quado necuniuerfalis occlefia a decipu
lis eiufmodi excmpta cft.Hmc plenq? cum theo
logorum tum luns icerpretum afreuerannffime
uoluerunt Ponnficem conciliumq? idirimendis
controucrfds hallucman poflfe/pro ucro falfum
|>nunriantes/Prccrefcp rationes afferunt exepla:
quadoquidem & anminenfc&ephenum fecun
dum &C aquifgrancnfc/ aliaqj nonulla aben-aue
runt/Etfummom ponnftcum aliusarrian^pra
uitarifubfcripfit/alius Idohs facra fecit/alius ali
terdeuia fectacus efl::Quanq futqui uelmt ram
Ponnftces fummos ^^^c^I^^ legirimc congrc
gata uero femp mri/in iis diiudicandis : in qbus
uniucrfalemecclefia falli poffe negauimus/Scd
hxc a fufceptadifputatione fcquefl:rabimus *tu
quia j>poftta2q6nis limices pmergrederemturi
tum q> & ab alns mulciphan^ 6c a nobis ctia n6
nihil i thcorematis noftrisdcnccefritatc &:ordi
nc crcdedi funt pcrtractata» Hoc nobis fic facis /
in dubium apud litccratos habcri / nuUum cflTc i
tems ludiaum quod crrarc / labi / dcapi no pof
fit:ut magna cx parte allufiflTc ucritan tbebanu
Cebetem cogitcmus / fingcnte amuhercilla cui
nome Apatcn / idcfl- fraude ee uoluit mortalcs
oes fcductos atcp crrore &: ignorana potatos *
ITCaput^ILMultis modiseontingercutexco
municanonis fnia ab ecclefi^ prarlans
infhcta / irrita 5^ lefficax reddat.
BiriLJlfl l ^ facile colhgi dat / cos qui ecclc
lu iraHi '■'^ prx^Citi in abfoluedis puniendifq;
1^ 1^^! fubditis mulnpbanam podcdehnque
re,FiC emm plerunqj^quod a Gregorio.xvi.bo
miha p\am eft/ ec a Granano i decrens repenni )
ut lud^cis locLi ceneac / cuius ad locu uica mini
me concordec/acfaepc agit ucueldamnec imeri
costuel ipfealios hgacus fohiacr&farpeihgadis
fubdtns / arq; foluedis furc uoluncacis mocus /
noauccaufarum merica^fequarur. Acqui obid h
gan d i f ol u en di q? pocefta ce f c p ri u ec / m o r n f icari
do animasqua! non moriAntur/ &:uiuificando
qux n(3 uiuunt: quod a Micbea legimus expro
bracum/ppcaponficio luredecreru inuenimus/
multis modis corigcre pg nas / qu^ a praslacis in
fligun^/ inJ^mcs effe/ ipfamqj excomunicanois
a ini
fenrentiam / qua nulla iiiccclcfia maior / irricam
Sc inefficacem reddu Nanqj m Decrerorum uolu
minecaufa.xxinu&qoneJ.Alexadrum eius no
mmis feciidumPontificem Valeriano epijLcopo
&:martyri fcripfiflTe Icgimus/ ab eo qui auc bjrc
ticus autcxcomunicatusfucrit/ cxcomunicatio
ms fenteriam nequicq in alium irrogari. Ec libro
primo epiftolarumdccrctalium / titulo decofuc
tudine/extatlnnocecu Pontificis/eius nC mmis
quarti / fancrio:qua cdicitur fententiam / quar a
iudice nofuolatafuerit/ nulla obtinere firmira
tem.Dccreuitquoq;Gregorius eius nominis no
Qils / arcbicpifcopo bracbarcnfi fcribens / irritas
cfTc&inanes cas excomunicationis fnias / qu^e a
iudiceuiolatore iterdicri|>njperant:ut cft uidc
rc libro cius opis qnco / titulo de pr^latorura cx
ceflibus.Vbi etr€nu Clemes terrius deccrnit eas
non tenerefniastqucepmulgata! fuenntifubdi
tos obdenegatam pr^latis^urarionis exacno
ncm / cum ecclefias uifitant / fi numerum pfona
rum i lateranefi concllio coftitutum cxceffcrinc.
Eodem libro / titulo dc priuilcgiis Innoccntius
terrius epum lingoncnfem monct/ excomunica
rionis fniam i aliquenJ cbntra fui priuilegii teno
rem nequaq pmulgandam . Ibicfcm Honorius
tertius feueritatc debita cos dc cpos & archicpos
caftigandos f)auntiat j qui eiufmodi fnias i f rau
dem priuilegiorum ferunt.Ca:rerum Gregorius
nonus I qiiedudii drauimus /diffinic / uacuoim
&: inanem excomunicationem / quam efiulmina
uciic isrquem conftet i exequendo officio / limi
tes ciusqcf imandans afuperiorehabuerat pras
tergreflfum : queadmodum apparet libro tercio
dccretalium /titulo deprcTbedis &:dignitatibus
Capite ultimo.Libro item fextoeiufdcm operis
Bonifatius octauus eius nominis pontifex / edi
xit pfnas eas i uaaum lacran / qux ferebantur a
pr^Iatisifubditos mfmuanres mquifitoribus :
uel apoftolica: fedis legatis fiiarum/ecclefiarum
monaflreriorum uc/ qu^ corngi p eos &:reforma
noporrerec. Ex cpiflolaquoq? Innocenni tertii
adarchiepifcopufcnnonenfem quisgnro libro
dccrctalium fitacft ntulode fencenna excomu
nicationis / colligit fenteriam eam qux uel poft
legitimam appellanonemmfligitur/ uel iniolle
rabilcm errorem corinet/ umbus caflTam cfTetcui
Innocetius quarcus iconciliolugdunenfi aflipu
latus eflrquodlicet uidercIibrofcxto:ubi dfen
tentia cxcomunicatiois paritcr agit / Capinbus
fccundo &: feprimo» Eodem iconalio ftatutum
fuit/ excomunicationis ferftenriam icollegium
non irrogandam:atqp illam nihil habere umum:
quam iudex tulent iparticipantes cum excomu
nicatis Ioquunonc&:aIiis/ quibus mmor exco " \
i
ff.' C i
Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di
Firenze.
Pal. 25.3.3.15 (V)
Pfl
<
( '
((
( d
Ci
mumcatio mcumcunaifc eds pnus canonicemo
nuentJur liquido apparet tertio & quinto Capt
te ticuli eiufdem . Sed & NieoUus abbas Panor
mitanus quiplunmiim i ufualrinter poncifiaiiu
ris interpretes libro dccretaliii primo / ritulo de
refcripris Cap.xli.et lib ro tertio / titulo dccenft
bus.c.vi.etetia alibi / docet excomunicationem
nullam elT e / cum ob caufam notorie iniuflra f uc
rit irrogata . Poflfem &: alia conumcrare / quibus
huiufmoicenfuraefiunt inefficaces:catame con
fulto prjterco / cum ne morofior euadam / tum
qmacelebres iuris pontifidi iterpretes casrccen
fent / & 1 promptu funt eoru libros lectitatibus.
CCapur.jP^. Aliquos eflTc ex fupra memoratis
cafibus / quibus fummoruetiam Potifi
cum fcnteriie irric£c fi unt: inccr quos
efl: errorintollerabilis:&g fit/ &
quo debcat itelligi / declarat.
VM IGITVR omnis excomunicatio
qua: lemfmodi cafibus inflicta fuerit
langucat prorfus / & uires ami ttat: ( iu
dicanduenimdefuchris omnibus pcaqua: lam
diffinica funt/ uteft Gregorii cius nominis noni
pontificis edictum abuniuerfali ccclcfia rcceptiT
tn ipfadecretalium epiflrolarum publicati6c)be
Early European Books, Copyright © 20 1 1 ProQuest LLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di
Firenze.
Pal. 25.3.3.15 (V)
ncaaum nobis fuent/ fi aliqucm mucncnmus /
quo Hieronymum Sauonarolam a falfa fufpmo
ne & calumnia umdiccmus . Etquanq bi / quos
memorauimus / modi fummorum Ponnficum
fenrencias non omncs rctundant: aliqui camen
func/ quibus ipfa? omnino infnnguntur: Ac ut
alios omittamus / lUe qcrror intollerabilis nun
cuparur/ nobis defummenduscrit: Sed pnmo
quid fibi uclit quoqj modo intelligcndus pro
uinli cxphcabimus • Innocentius tertius / utcon
ftat libro fexro decrctalium / titulo de fcntcntia
excomunicationis Capitcfcptimo / crrorem itol
lerabilem dcfmit i fcntennapatenter cxpreflum:
cum aliquid fub ui pr^epri uel mandati aperte
in cacontinetquod comuniter uelingcncre fuo
peccatum efl::Confcntiunt i hocmtcrpretes tam
hunc locu ptractantes qciufde ponnfias adar
chiepifcopu fennonenfcm epifl:olam:quampau
lo ante memorauimus. Addi t ab aliquibus quo
tiens quid contra ius fcriptura pronuntiatur/ pa
ri erroris nomic debere ccnfen: Itcm di\ aliquod
aut turpe aut impofl^ibile pr^ccipitur : Nanqjco
rum quicficn ncqucut/ nullam effe obligatione
tam canonicic leges in fcxt6 Iibro decretalium f
titulo dcregul.iuris /qciuilcs codcm titulom
Digefl:oru uolumineafl:ruunt. Cuius opis Iibio
xli.titulo qux fnioj fine appellatioe refcmdatur
legcultima/cxPauli iurifcofulti aurtoriratc pa
riterdecremeft/impoflribile pracepcurn ludios
nulltus ed'e momemi:qui etiamnu rcfcripfic / db
ca fcnrcncia cui pareri p reru nacura non pocerat
fine caufa appelUri.Sed tarcmotasauccocicatcs
confeaari no eft ncceflTc^Cum nobis dei maximi
&foptimiclemenciaconfertu indiCLicp fic/nec in
peccacadeclinandu/necqueqilli efficiendo ad
ftnngi poffe / quod fupra fuas cft uircs coUoca
tum / ne«8urpc ullo pacco opandum/a quo tani
abiaerrct nacura / uc Anflioceles cius incerpres/ia
etBjcisccnfucnc optabilius eflTehac uicaexcedc
re/qcurpequicg oparituc omitcam quid facrjc
lictcrarpr£fcepinc.
irCapuc.IIII.Quiddcinceps agendum. Item
qd|)pricficexc6municacio:&: decaufis ob
quas mfligenda eft.
g'^^^' Nimuero pnus qipfam defef one ag
P g'"^<^'^™"*'(S^^'^<^"^'^ agendu
^^^^ nobis e^feciflTcopepreciu uidebimur/
fi decaufis / ob quas fercda eft excomunicaciois
fentetia/ pauculaiielibemus.Eccu mulciphani
exorbitare prjclatos monuenmus : ne inde occa
fioprauis hominibihconcemnendi corum pr«
cepcadaretur/deobedientiaquo9n0nulla p\o
qui oportunil fiieric. Deinde cu facis cooflec uul
gatuillud dicru / Scncecia paflrons fiue iufl:a fiuc
V
iniufla faerrc.timendacft/pperam uulgo ufur
paii folerejcjiio mtelligi debeac/declararepuiri
bus enitemur:pnmiugirpnmuusexequamur.
Theologoru lunfqj mterprecu omnium cum
ucterum tum nouoru fcntentia ell / nemmem te
mere leuibuscpdecaufis anathematis mucrone
fenendu, Siquidem nullam atrociorepena ipfa
excomunicatione maion / decjuanobis m toto
ope fermo &C qua?ppne hac nomenclatura cenfe
tur/ m ecclefia repenncotmgit: efl* enim fepara
tio ab ccclefice comunione quo ad fructum & ge
ncraliafuflfragia feu aqualibet licitacomuniorie
fideliumfegregatio.Quare i agachenfi concilio
ftatutii legimus / epifcopos non debere eos qui
minimis caufis culpabiles elTec / excomunicare :
Sanctum pfecto dccretii 6c facns littens minfice
cofonans / quando icis repiri no dacur quequa
mfi^enormifcclcre anathematedamnacLi/ atc^
td etia praro, Frequenrior poftea ufus i ecclefia;
quem moleftc admodti fert&danatloanesSco
tus tbeologus mfignis diftmctioedccmianona
6c uigcfima quinta quarti libn fentctiaiu / ibi U
tuam adfercndas fentcntias|)nitatemcarpens/
hic maximii numerii eanl / r^ivx a lure infligiir /
cxromunicationudetefl-ans. In cocilioquoq; al
ucrnefi dctermmariiefl^/anullo facerdotequc^
rrcra: fidci bomincm |)paruis&ieuibus cauU$
debcreabaliorumcomunione fufpcndi: Prartcr
Early European Books, Copyright © 20 1 1 ProQuest LLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di
Firenze.
Pal. 25.3.3.15 (V)
eas culpas ^quibus antiqui patres arceri ab ecle
fia delinquentes mfreruc. Verum quas ob caufas
id ffen foIitueflTer/ cocilii meldenfis canone col
girur:quo pmulgaru t(hi ab epyfcoporu nemi
ne fme certa dc manifefta peccati caufa queq a c6
munionc ecclefiafticapnuandumeqjfubanathe
mate abfq^ cofcientia arcbiepifcopi aut coepifco
porum ullum eflTe ponedum : nifi canomca docc
rec auctontas:Cumanathemaittern^fit mortis
danatiomeqj debeat ifligi nifi |)mortali crimie:
atq? illis prf fertim / q alitercorrigi no potuenit:
ppeacredidenm aplenfq^doctonbus m quartu
theologicarufentetiaru libni / diflincnoe^xviif.
&c Thoma iprimis aqumate diumi mgenii uiro
bmas has caufas excomunicadi hois aflTignatas:
peccatu dignu cecerna morte &: cotumacia. Cum
enim qecclefi^pra^reft/ pexcomunicationis gU
dmm fubditos quodam6ac^lefl:iregno prgfcm
dac/ in eos dutaxat id perpetrandum / qui indi
gni funt fupna patria:qua omncs qui chantatis
eninrcompotes/dp»|nabun^^^
pcccaro morrali ifecti fueiiriQuarcquos labefa
craros eo cnminccoftirenr / u ciufmodi p^na po
rcrfir mulcran:Arcjuiamhil arrocius abccclefia
erumpe potefl:/ pgnasqKomparatioe medicma
rum ^pmari o^grons deberc Anflrorelcs. ii.ethi
corum Iibroediircnt/quas fi prudens fuerit
me
Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale dl
Firenze.
Pal. 25.3.3.15 (V)
dicus / nec uioletas / nec graues / nifi cum necefTi
tas poftulat/ exhibicurus eft/Iccirco i eum enam
qcnmie mortedigno obuolutus erit / nifi idem
fuericcocumax / mmimcadigcnda. AffenticSco
tus-xxv.diftmctione mox ciracaunquiens ncqs
a mrc necp a iudice debere mfligi p quocLiq^ pec
caco morcali / fed graui / cui adnexafitcontuma
cia/nam qdiu paratus quifpiam eft audire ecclc
liam / publicanus &:aethnicus noneft habedus/
quandoquidfi ex Cbnfti dogmace pgna eiufmo
di feruandaeft extremecontumacibus^Qui aun
corumaci^nota cenfeantur/ tam in decretis plu
ribusexlocis q indecretaUbus licet deprehedc
re, Extat inceralia concilii tribunenfis fanccio/
qua! tna cotumaci^e genera ob qucedubio jpcui
mfligi excomunicatio poterat/ recenfecjcum ui
dclicetquis adfynodum canonicc uocatus uel
ucnirc contemnit/ uel fi poft^ illuc uenenc/ fa
ccrdocalibus refpuic obedirepra!cepns:uel fian
rcfinicam cauf^ fua^ exammacionem afynodo
abireprffumic:Triphanam autem quifpiam exct
matur contumax adfynodum / ludicium ue no
accedens / ut eft uiderc fecundo libro decreca
lium : ubi fcnbir/ ceftes lice no coceftata mento
admittendos : fi is in quem fuit accio dingenda
autpemptoria citatione recepra uenirc corenic /
aut feipfilmahriofc occultauiKaut impediuit/
8
Early European Books, Copyright © 20 1 1 ProQuest LLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di
Firenze.
Pal. 25.3.3.15 (V)
I
(
(
( I
( (
( c*
< (■
ne poffet ad eum cimh puen/re.Et Iibro qiunto
eiufd^ uolumims titulodeucrbonifignificatio
nibus Capitc uigefimo tcrtio / cu corumace ludi
ca<Juapparctgiufl"us/emedaremalefiaunoIuir,
^TCap. V.Deobcdietia fubditoru crga pr^latos
Aeterum ncomnis mobedicntiacontu
macia iudicarc0/ quonia g pr^dpicnti
. --^-^ iniufteno parct tantu abeft ut penam
mereaf & dcdccus / ut ctiam gloria &C premio fit
|)uehedus/dcobcdicntia fubditorum crga prse
latos cofequenri ordinc qu£5piam tractabimus.
Cum li qui aliis pracfunt quacum ad hoc attintt
uiccDei fungan^ in tems / ois fiquide poteffas
efl: a Deo / pr^ccptis eoru audireconuenir/pp ea
princeps apoftoloru fecundo capite cpiftolapn"
mx inquir.-Subiecti eftote omni human^ crcaru
tx pp deum / fiuc regt quafi prarcellen ti / fiuedu
cibus tanquf ab eomifris. Etmagifter gentJum
Tiropra:cipiebat ut quos indruendos fufcepac
admoneret/ principibus & poreftatibus (quaq
ecbnias )fubditos eiTc : ncq; enim ( ut Tbomas
docet)f.dcs chndi iuQ:mx ordinem aufert:qua
exigirur ut fupionbus fuis inferiorcsobediat:
alioqum reru humaparuftatus corrueret. Vemm
fareoporrer quatenusbarc obed.e-riaextenden
da : nanq:om.iibus parere impiis necneceflTanLi
ncc confenraneum rationi/fien eni pofTct ut uel
dehra/ uel nocua/ucldminic Icgiaducrfa pr^
Early European Books, Copyright © 20 1 1 ProQuest LLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di
Firenze.
Pal. 25.3.3.15 (V)
dpcrcntur; ut rectiffime fcnpfifl e Gregorium dt
prchendamus / admonenrcm fubdiros plus^ ex
pedit no adftringi f upiorum mandaris : ne cum
ftudercnt plus q neceflc eft/ hominibus fubna
compeUcrcncur corum uiria ueneranmi forteq
alios regunc/fuprahumanam naruram colloca
tos exiftimemus / uarnfq;afFecrionum moubus
norepeUuArdum ira inflamant/ luidiarodur/
damno rroucnrur / efFerunrurgaudio / difluunr
libidmc: 6c quod eft exiriahus / circeis ( ur ficlo
quar)poculis deformanrunnbrucataliofqjeria
& fibi fimiles euadcre/ dc ronc pofthabira obbm
tefcerepjuranr:Ob id a uiris f^ncrilTimi^ / qbus
ccclefi^ inftruenda: curaolim incubuir / cdocta ~
cftpofteritas / cauendum fibi ab iniquis impiis/
corumq; quibus fubftir menendam aucronrate:
Er fi lUud lubens /quod f^cerenon debeas / con
temnendam efl^epoceftaremtquod Auguftinus
iarer aUos aflfeuerauit, Scnpfir quoqi Hierony
mus PauU cpiftola adephefios enarrans /fubif
cicndum cfle domino fcruum:fi ea qu^c aduerfa
non efl^ent fanctis fcnpruns pr^cipenrur.Si uero
rajndarenr corraria/ magis fpiisdomino qcor
poris obediendum . Rurfus fpfos humanani le
gum gradus aduerrendos Auguftmus cenfer/a
quibus fi diuerfa manauennc lufl^a / maiori fer
tiiendum / ilUidq? fempanre oculos habedum:
fie aut mmis aut illccebris hoium iuflfa dei man
b 1
Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di
Firenze.
Pal. 25.3.3.15 (V)
dans pra!ponanius:qcf chriftianos lUos milfcccs
qfub luliano impacore^nequiflTimo ftipedia me
reba- / obferuafle / ra ipfe q Ambrofius fcnbuc^
Pofl"enrmillehuiu!moclifniccaffern;quas breui
rans grana dtmirram/cii lumediuini uulrus fup
nos fignaru bmas has apoftoli fnias ucro ucrio
res efl"edemoftrer:&:omne anima poteflanbus
fubhmionbus fubdira efl e / dc Deo magis q ho
minibus obedireoporrere.llludautmmimcpra:
ccreundLi : qd Thomas a^nas & docrria &:mdt
cio Qc uitx pfecrioemirabilis / mulns i locis lucu
brarionii fuarii prarferrim poftrema parte fecudi
uoluminis rheoIog!ca?fumcedocuir:queq.s.a(i
obediedu fupion noobliganinifi m qbus ei fub
dit:ppea nec quoadmrenore uoluntans motii
(qd' &c Seneca uolui t ) mec quo ad natura corpo
ris homini hoiem fubiici /fed i his dutaxat / qu^
ad actuLi rerLiq? humanaru difpofitione pnnet:
atq?i hoGCtiafecLldfi rone fupiontaris : ficut mi
les duci excrcitus :i his q fpectat ad bel!u:feruus
/ dnoyquo adferuilia opa cxequenda/filius pa
tri/ ihis quajcocernLit uit^difciplina curaqj do
mefticccrci. Ab eis q in fa:cuIo degfit/ fpfialibus
prcelaris obtepadu ihis uirtucLi opibus quis ne
cefl"ario achnftianis oibus patran debet:lIIos ue
ro q religionu uons majicipan funt / ipfis obno
xios reddi qni adilla qua: poflfut ad regularem
couerfatione perrinere/fecudfi qua fubiectos fe
/0
ten tur. Tnphanam quoqjeomobeclientiam
pamtus eft : un fic qu« ad falute confequedam
fufficiac/ quahs ea qua necefTams ( ut fupradi
ximus)opcram nauattQuae cumulii perfectio
niB attmgar/ cuius uiomni mandato / qcf hceat
obfcquane:Qu«idifcreta/ob qu5 fmedelectu
pairimqu^cunqjmfTacapeflranttlnhis etia qux
auc dmmiclegi / aur regul^ quam funt profelTi /
refragantur obedicnces • Octerum memori^cQ:
prodirum apleris^qcf hmcforte fumpfic cxor
dmm ^eflTequf fupra /qucccontra / quarpr^eterf
^ua^fecLidu regulam prfaperent;&cidiKaxat/
cums poflremo facta menno eft/ necefrario obe
diendum : rehquis aftrmgi nemmem:Naq5 con
tra eam cum quid mberur non teneri queq pr^c
«pto/ docetDecrcrahum glofa fuper,xhii\Ca
^pitc riruh dc fymoniarqdlnnocentius ibidem
6c confirmat &: auget. Arnoldus quoqi i fumma
fua / uc rcfertlo.beetes in feimonibus dedecem
pra!ccptis / obediennarquempiam non obligari
narrauirj nifi dii luxta fuam cuiufqj uiucndi nor
mam ahquid pra!cipiebatur/ab ea autem eximi /
ff contra m jndabaturuc prrtfertim ft uitalaxior
indiccrcfunEgidius irem Romanus ifecundum '
fniaru hbrudiflmctioe.xhiii.decernit fubeundi
potius mortem q prarceptis illicitis obtcmpan
aum/atq?ipfi Potifici nomodo contra ius diui
num / fcd etiam naruralc imperanti / nuUo pacto
b ii
l
J
Early European Books, Copyright © 20 1 1 ProQuest LLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di
Firenze.
Pal. 25.3.3.15 (V)
parcndumrnecfubdiros uUo modo prarlans ob
fequideberc/fi autquicqeoru/ qui^ lupra diXi
mus /aut regula! quam iatpkffi / aduerfans lu
beatur, Scnbit & Innocenus fup.xlu.capire titu
lidefentetiaexcomunicatiois libro.v.no folum
madato Pap«/ q5 cotineret hfrefimjjobediedu
cflTc^fednecpra^cepto iniufto/quo uehementer
pr^efumeretur ecclefi^c ftatus / pturbari / uel eril
fortealiamalamdeuentura.Malumauce luxta
dogma Dommici defanctoGemmiano in.yiL
caput dfnia excomumcatiois libro fexto dicit/
qcf caleeftcxfuogcnere/ &:pnma fronte malii
apparet;Iicctaliqua larenti caufa poffitexcufaru
Pan pacro necpra?cepto miufto aut inhoneilo
aut mcomodo acquiefcendu docet decretorum
glofa fup tertia qone undecima^ cauixldi confir
man facile pot p ea qu^e a Nicolao abbare Panor
mitano fupixlii.capite ticuli dfniaexcomumca
tionis libroqntodecretalium afFeruntur/Per ca
irem quaslegi conueniunt / ut mter alia fit lufta /
honefta arq> poflibilis /quacconditio omni man
dato fubaudiendaeft:quemadmodu pr^eter id
quod fupra docuimus / colligi darur tam ex epi
ftolis Alexandri &:innocenni eius nominis pon
nficisterni /pofitis fecundo Decretalium libro
titulodeiureiurando Capiribus.x.ecxvii.q ex
glofa in fecundri Caput de uotolibro tertio^Du
bi tatu aut cum atheologis / tum ab iterprcribus
poriftdi luris cfTci: / nc his qui prcefunt parendu
cu eoru pr^ecepca utrum fmc lUiaca/ fubdubio
ucrfac / decrecuq; efl: qdiu ambigicur / ucru recce
fint ipata necnc chancaci uc cofonec / an adua:
fer / lugu fubcudu ee : cu obedieria cj no medio
crcbonu cft / digna fic prcmiomec uUu cemerc lc
uibusqjdccaufis ppcram mandauiffcquic^cxi
ftimandum, Acfiforci coiectura moueamur/ &c
in fmiftrara parte ucrgat ronis libra / ab excque
do officio fupfcdedum / donec dc mfllonis uel
seqaicatcucl miquicacc confticeric, Fieri enim fa
cilc poceft / uc ucl malitia f>pna ucl falfis fuggc
ftionibus moti qui pr^efidet / fubiecris autqu^B
ficri licct ^hibeant / aut non comictendadcman
dcnt. Quarc minimc obeundum id officii fubdi
to eft:&: quare non obteperauent prcelato / figni
ficandum • Propcerea Alexander cerrius cius no
mmis poncifex rhaucnnaci archiepifcopo fcrip
fit / fi quando ei dirigebac aliqua qua: ipfms ani
mum exafperarc uiderencur / curbari no deberc/
fcd qual cacc ncgocn f)quafcnbebacur/ diligen
terconfidcrando aucmandatu reuercncer adim
plerec/aucpUcceras quareadiaiplere nopofTec/
ronabile cam priccederet: cL^paDcter fuftinerec/
fi idmmimefcafTec/qcf fuiflfec fibi prauaifinua
tione fuggeftum/uc tradtcur pnmo decrecalium
hbro / ciculo derefcripcis / cip'^tc qumco:q(f pcr
traccas Abbas Panormicanus / affirmacjSi quicq
b iii
obeuadumcuipiam mandatorcnifub cxcomu
nuarioms pgna ftanm / nifi paruenr incurrenda;
&:obpra'cepn executioneift nmetur max^mura
fcandalum : uel dc menrePnncipis arabigitur U
cere ilii ab implendo iufTu cotinere fe / arqj refcri
bere, lllud etiam adiecit/ fi cotingat ut ei/cui prg
cipjr foh / norum fit i madato cocmeri peccatu (
tam &:fi Pnnccps ex luftitia agere fe credat/ a na
uanda opa abfhnendumtnttens jpfundamento
rernodecimo Capin dereflitunone expoliatoru
fecLidoDecretalium cpiftolarumhbro:ubi Inno
cenus tertius archidiacono bitunefi fcribit/ Mu
here eam qui confciacfl: fematnmoniu conrra
xiffeigradibus cofangumitatis diuma legejphi
bitis / poniis excomunicatioem fuftinere debere
q uiro ad ludicis mipium coiungi. 1 dcm Abbas
teruo Iibro fupcapicefexto de pr^bedis &:digni
ranbus mulca monet / multa docet / quibus prae
latorum impia fubditos dcchnarcdeceat. Extac
quoqi Accurfii Florennm glofaiprimu codicis
luftiniani hbrum / titulo fi contra lus uelualita
tem pubhcam.ljiuEt lautenticouolumine/titu
lodemandans Principum repetita/argucns mi
^fcros praelatosqmcAi miqms luflTis obtempan
tcs / ueriratem minimefequunt:cum fccus agen
tfcs & Deo &: Papa^magis obfcqucrcnt. Haxu^
luti in tranfcurfu deobedienna fubditoru m prj
laxos enarraffe fufficiattnS meo ludicio non cll
Early European Books, Copyright © 20 1 1 ProQuest LLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di
Firenze.
Pal. 25.3.3.15 (V)
quicq afferrc/cuiusopcqiu fubefi prccfidisim
pcnum declinarcqueac:quod auc no reccnfue
rimus/ auc fubqifopiameorumcapitu/quisme
morauimus / coUocari noa poflTic* lUud m calce
monendu / qp fi ahquid mandec / quo no oblige
tur quifpiam / neq? cciam cxcomunicanoe ob id
inflicca obligari: Nam fi praccptunon cenct/ no
tcncc cxc6municacio:uc docccBladus i fexcu lu
ftiniani codicis libru/ citulo dceftamens.l.xxiif*
* trCap.VLNocii lUuddictu/fniapaftons fiuciu
fta fiuc iiufta cimeda e / ppcra uulgo ufurpari.
INC OPORcune explicandumoccur
nc/ no adeo (ucuulgus aucumac)ab
jinigs fetetiis formid^du: Inualuiccni
apud mulcicudine cofuecudo / uc maiori cu cf le
bncace j)ferac / Metuenda ee f niam Paftons feu
iufta fcu iniuftafueric/ g exduobus charicacis
madacis pederelege&ff^phetasracqjutinaqd pa
ftor /gd fnia/ qd inuiftu ab lUis dignofccret:na;
uti fcfu aliquo ucruqdeflFant/ ica &:aliquo falfti
cxplofa ignoracia ludicarec . Pnmo ec.n.facis cq
ftac oem excomunicaciois fniam (id eni ipfi icel
liguc) cimeda no ee; Alioqn faceri oporcerec cam
^ cuipiaobadoratuxpmi^Iigcrer/pan£ mecue
da. Aciqcnc forca(Te/a paftore ullo erupeno pof
fc ciufm6ifacinus:ncCgfierupic/fnig!appcUacioc
dignadii:refpodebouici(Tim.QuarumedubiCci
re liccc d quopia / pafl-or ne fic / an lupus taril d^.
b lui
fententns tpfius ambigcfe/ cufnejftra controiicr
fiam fit/nullilqui uere&:f)pneftrpaftor/ our»
&armetaciifper3cre/&fens imantbiis dilaceraii
dac6mitterc:fedaifubouium ueflimentis rapa
ccs latitare lupos a Chnfto Deo noftro edocti fi
mus I eosq? ex ipfonSmet opibus cognofci / cofi
deranda efferaultacrediderim / &:qua ptetate dC
prudentia decetpriclatorum iuflaexammanda.
Quandoquidem tam ignorantia iuns q malitia
errare &: labi fa^penuniero poffuntldc ppea iniqs
eorum fententiis ncquaquam acqefcendum:Si
quidem refutare eas quandoq; / nedum aut no
timere aut no redpc confentaneum. Angelus da
uafinusi fuma fua qndecim enumerans modi»
quibus excomunicationis fnia labefactatur/fub
dit/ lomnibusillisfnfamnullomodp timenda
eflTe quo ad Deum autquo ad ecclefiam:fi noto
rie deipforum quopiam conftitertt^&rectequi
dem.Si enim fecundum ciuilcs legcs non eft me
tuendum filiis quacuq?exbcredationc / fed quse
legirime facta fuerit/ fubmoueri fe a bonorum
poiTefTione cotratabulas f ut fcribitur.xxxvi.Ii
bro Digcftorum octaua lege/quanto minus no
bisfoimidandum drit/utiniuftc uexati autab
aterna hjrcditate in ipfa iuftitia ftabilita dimo
ucamur/aut dematris ecceli» gremio qua cul
tnx &auctrix eft iuftm^/deturbemur.Porro ex
«omunicatiotsfniauires exiuftitia fummit/qua
deflrituta / languct & emoritur.Rurfus cum mul
rae carum fmt/ quasomnium Doctorum confen
fu null^ appellantur/ easitidem none(Tc|)prie
ac uerc coUigere poffumusrq^uero no efi / nec
ui*m potellateq; ullam haberc/nec cuiufpiam ef
fectus caufam eflc pofl"e/ adeo patet/ ut pbatio
nis luce non egcat: fufFragatur tam Alexan
derdehalesiultimaparte theologic^e fumm^/
doces mmfl^a cxcomunicatioem nequaq / nifi fe
aidu inane uocc/ excomunicatiois appellatioc
cefedamrqua Thomas aqumas^xviii.difliincno
ne in quartum fniarum Iibrum fcnbcns / eam ex
comunicationis fniam quarciufmodierrore clau
dit/ quo nulla rcddat/ ntcf ullum effectum pa
rere/ ncqpexcomunicationem cfl^c: Quid^^cjGe
lafms pontifex oricntalibus epis fcribit/cxco
municationem iniuft:am ex co curari non debcre
qd ncc apud Deum necapud ecclefiamquifqua
poteft: iniquafniagrauari/utiDccretis efltuide
re:ubi ctiam fcrifeitur aliud cflfc terrenam fellam
aliud tribunal c^^Ieftc / ab iferiori accipi fniam / a
fupiori coron^m.Itcm fi quifquam fidelium fue
rit anarhcmatizatus iniuftc/ponus ei obciTcq
facit/ q quihanc patitur infbriam:EtSoIomon
prius m hanc fenretiam loquutus / fanxit / male
dictum fruftra j)Utum/fupeum ucnire/aquo
miflfum fucrat/Rurfus Auguftmus fuppfaKqcf
Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di
Firenze.
Pal. 25.3.3.15 (V)
in dccrctis ttiavn .illatum e(l i mdo cui malecJice
baturmiufle/ piemiijm rcddi cefuit- Scnbit )pxx
terealo.Gerfon chriftianiflimus tbeologus in li
bello d cxcomunicatioibus & irrcgulantatibus /
cxcomumcationcs iniuftas aliquando no rcpel
lere fatuo timori / afminreq; paticntiic afcnbedii
efl*e,ldcm i quend5 Ponficis uices gercnre / pccu
liari tractatu luebiturjq in fuis fcriptisclaufula
hacappofucrat/ Snignoflr^c etia fi ceatmiufl:^/
funt tcnedg &C timend^.Glofa quoqj DecrecoTLi
fuptcrtiaqonc undccima^cauf^ capicclxv .afl^c
rit pofl^c cum iudia uiolcnter refi(l:crc:cui confti
rent fcntcntiam ludicis iniqua ciTc. Etloanncs
dcbacconc inquartum librumfententiarum di
ftinctioe.xvii.qonc & articulo tcrtio tradit cum
qui cxcomunicatus fucrir olj^uflam caufa / mo
do id fitoccultd / pofl^eouim ecclefi^ ordmum
cjfficiofungi*
CCap.VILQuomododebeatintelligi.
STEndimus fentcntias cxcomunicatio
o nis iniuftas quldocp no timendas / nuc
cas &: aliquando formidandas fore/ &
quo elogium illud GrcgorinnrcUigi debeat / 1)
uirili declarabimui^/qd factuns nobis/res ipfa al
tius repetcnda eft . Tnplicitcr fnia excomunica
Donis iniuftaccnfeturaThcologis &:canonum
interprenbus:&:cum iuns pr^etermittiturordo/
& cum dc prauo animo promitur : falfa ue Scini
qua caufa pnunnacur / prauus anrnius m caufa
circ non p6t / ut timcn nodebeat/ fi is in quem
pmulgatur ^ ahoquin fit anacbemate fenendus.
luftc enim tum fubditus patitur tam &:fi ludex
agatiniuflre: pcftbabito quoq^ordine fi fenten
ria feratur / non ufqjquaq; paruipendenda : nifi
ob aliqd coni qua:fupra memorauimus uinbus
f ffjta redderer . At pp falfam &: iniqua caufam
lam minime timendaeft:nififortc obfcandalu
iqcj mdcrudes impmgerenr. Efl eni magnopc
racio f)ximi babendarqdP unicuiq? Deus manda
uit/ ut fcribiturmfacns litteris: Abftmcndumq;
uigih cura ncahquodei ofFendiculum noftns
opibus prccbeamus, Propterea ram &:fiqfpia c6\
fciusfitc6trams fascp anathematefcmulctatu/
nibilommusfi autfalfitas ba?c&:miquitas pala
non eft / & timerc &: obferuare cam debet quo
ad ueritas eluceat.Fieri ramen poflTet/ ut oportc
rct ftanmquid cflTet mcaufa/ manifefl:are/dum
indc prxiudicin ahquod ueritati pullularetrtum
inflruendi quibus cum uerfaremur/ ct auferen
da fcandah fufpirio quantum ad nos atnilet / &:
aduerfus illam agere oport^fet. Prarcerea glo\
fa Dccrctorum timendam aflruit / nifi aur intol 1
lerabilem errorem contmcat/ aut pofl: leginma
appellationcm f eratu r / au t p exacnon i b u s in dc
c
(
i <
( <
(
( c
a
I
4
bitis efFuImmecur. Alu metuendam dicunc / mo
do nonfic lualida/dlioquin fencencia nomme
non clignandam;quibus auce modis id fiac/ fu
pra cx parce narrauimus . Carercquoqj eius me
tu nu debeamus / dum iuftc fucrit lUaca nec ne^
in ambiguo ucrfa^ : Alioquin mccu quoqj dicic
carcrenos poffe/modo exfupbia minimecoa
cemnacur. Oterum cx lis qua; fubdunrur a Grc
gorio inccntionis cius nociciam capimu s:Si qui
dcmrur recte ab Hilario quarco de trmicace libro
dcfinicum eft / &: in dccrccalibus ciculo de uerbo
[ ru fignificacione repecicum / diccorura icelligeti
i cia ex dicedicaufis cftaiTumendaiSubiecic enim
; ftacim / ne is cui infligicur cam exaliacaufa me
rcandansicclligere eaccnus iniuftam fencenam
nmeri dcbcri ab aliquo / quacenus ei ambigedu
nc quopiaocculco cnmine ipfa pena dignus fitf
uelcaciceinnifeseam qu« fuapcenacura iniunia
/effec/ luftam ex cocempcu reddi poflfe. Iniuftam
igitur fenceciampfcmccucnda ncquaq flacuic:
fed ob aliud / quafi^ dixeris cx accideci; Ec i hac
fniam loqucnsPecrus dPalude.xviii.difl:mctio
nequarti Iibri fniarumpdit/ excomunicarione
iniuftam ppcuIpaEironefcadali/ utfupratto«f
«mus / mctuendam:Sed nutUo pacto ob iuris
na / cil in nuUa incidat pena/ q fniam irrita mini
mc cufliodic / fi ucricati ipfi nici uoluerimus.
ITliber secvndvs.
ITCaput Pnmu. Quid fupion hbro actii:
quid deinceps agcndum.
VNC TEMPus poftulat utdefenfio
nem ipfacommus aggrediamunlactis
eni fupiori libro doctorum fententiis
mltar fundamentoru uentatis / fcquens eft cdifi
cium eius cngere:Ex requippc fecine nos crqdi
mus de iudiciorum mfirmirate ipnmis ptracta
rc/decpfpebus excomunicarionisiniufticnonul
la reccnfcre:&: qua ob cam ipfa fnia fercda cffet/
Defubditorum item obedientia erga praslatos /
atcpdetimoreipfius excomunicationis inmfl^e:
non folu ob id b^ c p fe cognitu unlia dc digna
fmt : uerum qa his pfpeccis &c ad memona reuo
catis / comodius exactiusqj pphetam noftrum
ab iniuria irrogata? calumnice contractaxp fufpi
rionis aflferemus.Namq; ut Anftotcles fapientcr
libro primo Pbyfic^^ aufcultationis mcnct / a co
munionbus exordiedum eft:qui &:tcrtio pnm^c
pbilofophi^ docet uentatis cognitioem eorum
quojidubium reuocantur/ folutionem efle^Faci
lius eteni coftabit potuiflTe i eum pperam infligi
fniam / cum pnus &:omnc mortaiiumiudicium
quandocp falli &c exccmunicanones multas efl^e
palam fit: qux irnrar&: ineflFicaces fuaprenatura
rcddantur.Demiiexpeditiusmoftrabimus eum
ab omni credita culpa alienum:&: quia lurc man
-^^<rr.. ( \ € (r.MBT ^»aML* ^
t
Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteco Nozionale Centrale di
Firenze.
Pal. 25.3.3.15 (V)
(3ato refcnpfic/ &:qa falfa excaufa uexacus c(if
&:qaidc]<J nec fien pocerac/nec debebac/canq
&: reccu &C facile faccu/boftibus ueritacis ica poa
tifici maximo fuggeretibus/in midatis habuit/
Monftrabimus hcec inq : poftquam luce clarius
oftenfii iamfeft / &C a pr^ cepcis iplendis abftincre
acqj refcnbere unuqueq; pofife/ q ea miufta & no
cua credident/ penafqj non nifi |)caufa idonca
no aut cometicia & falfa infligendas:iuftisqp tati
tti iuflfis / 8c qux obirefit i facultatc noftra acqe
fcendum/ncc ab omni excomunicatioe /quse in
iufta fit/ formidandu.Exeg ergo quod polliciti
fumus / cxordiemur : fi pnus caufam / ob quam
multi jpphctam noftrum excomunicatu autum*
Yintf paucis fubiecerimus,
€1 Cip . II . Ob qu5 cam plcriq^ Hierony mu
SauonarolacxcomunicaCLi aucumarint.
^"^Bfl ^^^"'^^'^^S"^^^^*^^^^*'^^^ numero
:y qua^breuia uocant/ fub pontificis no
iaJSsK mine Florentiam delata eft:Cuius erat
fumma : HteronymLlipfum pnitiofam doctnna
in ea urbe femina(Te:monirum / no ceffafl c . C^c
terum prgccpcum ei fub penaexcomunicacionis
lac^ fniic / ut conu€htum fancti Marci Florenti^
fitu m cogregationi cuidam / qusc uocabatur Ro
^ man§&tbufcif^uinag/copularet:n6paruiffe:
ccclefiafticam cefuram fpreuifl"e/ in ea prinaciter
pfcuerare/ob id madari / ecclefiaru miniftris fub
•7
cadem pcna HicronyraLi cxcomumcatLi declara
ret;fubdinosq5 monerec'/ ei nullo pacco comuni
candii/fcd canq ab ecclefia pracifum atqjfufpec
tum crimmis hjrefeos euicandum.
€l Cap.lII.Exipfa caufaelici argumecadefenfia
ns. Ec primo malc cognica res f uic Poci
fia / ucpoce fubdole ab iniqs fuggefta.
X fnia buius epiftolas cantu abenc / uc
ppbeta fpincali laqueo irrcncu creda
B9j mus :cf eria inde jp cucada ipfms mno
cenciaualidas rones fumemus, Pnmonaq^ male
cognica caufa e p6cifici:ob qtr5 ^ fcrri anacbema
uencatis hoftes f)curauerunc:ciicamen leoinfli
gedo requin ordine cauf^cq^cognicione &C racio
couincic &: decrerales mult^e glofi^ atqjipfaena
dccrctoruglofaaftruacin pnmucapucui.qonis
undcim^caufg.Quis.n.ambjgacaliudeqmalo
zelo / qq3 ignoracioe caufa!{)ueaire/ ucenuciec
HieronymLi Sauonarola / q nil docet prgter Chri
fti ucrba / falfa i animarLl pnicie doctnna ff uiffe:
Hoc oibus notLi:q auc illius uidere fcnpca / auc
fcrmoes ad populum habicos audiuere.Hocuel
pueri norunc / qd & hoftes uencatis qq ore diH i
fDuIant / peccore camcn no dSficencur. Suggefla
Pontifici func a perfidis hominibus huiufmodi
coDtra inocentiflimumuirum nugamenca/quoe
cYcdita. fecere/ uc in cominanda pena macurior
cauffdifquifi tio no cxpectaretur/quaj acic falfo
r
01
Early European Books, Copyright © 20 1 1 ProQuest LLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di
Firenze.
Pal. 25.3.3.15 (V)
nimnc/ corruant eflincccfrc/Huiufcc quippc fi
nithrx pfuafiois grana prauis cofilus aufcuUatu
eft / ex re efTc rclligionis / fratres cos / q fub Hic
ronymodegebac/alus quos rcformandos dicc
bant /copuUn / idqi m ipfius arbitrio fitu : q du
decoficiendo ncgotio tentatus rei uti pnitiofoj
abnuiflTec/ incaluicardor fccuiedi / effccitqj ucpf
na pontificio mandato nccccrctur/qdcum &C ra
tionc duce di patrocinantc iure declinafrct/ Ni
bilominus cflfcraluporum rabies / fub ouina pel
le delitefcens / pocens adco fuic / uc contcmptor
ccclefiafltica! maicftatisinfirauUretur: &;extorta
c paUtio epiftola / uti contuinax/ anatheniatc
pcuflTus / &hgrcfeos fufpectus publicarcL Vidc
q paruo cfonte mendacii ingentia falfitatis flu
nii na crupint:&: fane ( ut de me fatcar ) poftq ccr
tior factus f)mulgatcchuiufcc excomunicatiois/
qiianq fciebam Hieronymum &:doctrina cumu
Utiflfimum / &: fanctis monbus cUrum / atq^ ipri
mis obedicnciflrimum / mmimctamen credebam
e loco tam celebri |)dire fiuam:quefaltem ueri fi
militudinenon fulciretur. At legens diplomatis
exemplu / & pnmorf fronre fall^eumdoctnna:
infimuUtiloffend^s / quem certius certitudmc
coperam nuqucllatuqdem ungueaCathoIico
dogmatc recediflTer/ cim diligetius examinada
fufcepK&pr^reridqd^diximus/triphanadefea
di eu polTe ab 01 cnmis fufpi tioe degehfedimus.^
Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale dl
Firenze.
Pal. 25.3.3.15 (V)
CTCap. IIII. Q<J madatii fuit impofTibik.
EVOCand umpfecto indubiuin noeft
r fupra uires ^^pnas / fupraq; aucroritacc
agerc podc nemincm : & ob id pjna / fi
mandato adiungit / incaffum j)ferri / ncc effecru
«tiqucm paritura /^bauimusboc fupiori libro
pt«:cr natur«diccame etia aucconcate luns ciui
lis &:ponftcii. Porueric autnccnc Hieronymus
urbis lUius aducna unico uicariatus officio futi
gens/ ucrrcrc roc relligioforum fracrum uolun
rates / ucm id concederent / cui ex fjfeflfo aducr
fabanr/ NuUus putofapies ludicabic: Rcpugna
nmc nanq? no minus ipfi Hieronymo / unionem
niam qutccunc|>ponebatur pubUcis littcris / uc£
pcfliferamdeceftances / addences fcmaUc cxtre
ma pati/^ fratnbus tam deformatis copulari^
quomm catam uefaniam narrariaudmiab ns q
bancmixcioneaffeccabanc / uc mocos fcad pca
randum hoc negodi dicercnc ne monaftena ab
ipfis habicata / qu^ iam fpeluca: latronum cuafc
ranc/ pcnitus deftrucrcnc/ Eos autc / qfccundu
fancronTi Parrum decreca & |)bacas ab ecclefiaca
tbokca fancriones uiuerc enicunt / mduccrc uc
ueUnc latronfi fpeluchas habicare/ &dcformaris
inquinatisq^hominibus fcimifccrefaccu impof
fibilc efl- Quid ergo fuic caufa: uc comunis hxc
repugnariain folum Hieronymum reiiccret^' Ac
forte mquieni: / nihil cfleram arduum / cam difft
c 1
Early European Books, Copyright © 20 1 1 ProQuest LLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di
Firenze.
Pal. 25.3.3.15 (V)
aleq^ non libeccr frcs reliqui Hieronym! gratia
fubiiilent • Acqui hocfundo nixi uana argume
tationedeludur : cii palafit nccplus dictiois b4
berecLi i ipfos q lura fibi pm!tt5coffiai:ncc(q4
haberer)aftnngi pofTeutea utcret.Supra.n.|)ba
uimus nullureddi proeapien prjlato obnoxnl/
nifi ea ratioequa pritfidet. At ipfe Hieronymus
Potifici hoc 1 negotio no fubdit / nifi qtenus ex
pra'dicaroru ordme &:congregationis eius quj
fci Marci nomi na t/ prgfes ad tpus e: Eatenus auc
pcurata hac ferruminatione coficcrc poris no e /
ut dudu olledimus: An ndiculu non ludicarct /
fialus fratru uicanis qdeobfcruac!adicunt(ita
eni appellan confuetii ) luffu forct / ut quos fub
j nnpio baberet / eis q conuetuales nomma^ / mi
fcciet / maxime repugnatibus lUis &C rem tale ne
quaq felaruros jpteftantibus • Sancqueq extare
non puto / mo ronis capax fit/ qui praeceptu id
uires & hois &c ofFicu exccdcre non arbitreECas
ttm dato etia nu hoc atq; conceffo t ut iuffus fa
ctu facilis iudicet / & q in cis congregarionibus
funt/ uiuat fanctiffime:Sifratru tamefuoru col
lcgio id non uidcatur/ poterit nc quifqua(q<J
Dci foliusefl:praeMdgariua)cos cogerc ut id ue
lint &: amplectatur J At fi hoc f upra illius faculca
tem cnt/ qui fieri potcrlt / ut cofdcm compelle
rcqucat perpetua deformatorum fratrum inire
confortia.
tTCapur. V.Qdfexequendum non erat.
iJimiis pt-^^ceptLiimpIertnoporuifTe/
nuc an fua naturaeetimpledii/difqra
nius. Cu puerfis nos puerti / cu factis
ficn fanctos Dauid monet:EtXpus docct/ afcr
meto pharifeoru / qcf e hy poaifis/cnixe cauediu
Practereaqcuncprcformadis rclligionibus cogre
ganonibusqjiacollapfis / &diumi amoris fgne
defliruns opam dcderut/ tacu abfuit/ ut cu pra
uis&dcformatis monachis fratribusue diucur
nis comcrtiis implicarermt etfcab cis fcqiiertt\z
f mt / conarerq? calore pcnc cmortuu addicis fibi
pauculis qide uellet nolletq? / ueluti fomitibus
repararcrut t5de fere extmcta flama reuocaref/&:
' foliro fulgore fplendefceret.Sdmus hocducero
manorfidecurfu 6c eo etminus aplcttfq^factita
tu/Nifi .n.a malis bom feiungerer / pax retligio
fis maximc expet^da/rncairfiqucercre^: Intcrbo
nosfiqde&malos fep bellci:his argui metu^a
bus&odio habetibus lucezillis ecclefiamaligna
ciii pofis / &:cu ipns no fedecibusrquos faalius e
pbos corrupet / q cocra ab illis eos fanari Sc intc
grosreddirqdoqJe pomoru aceruus abunius
marcidf cdtagio macular/ uuacpcofpecta Uuorc
ducit ab uua. Ec fane cii rei htiiufce menta ppcn
dur/tolerabilius maliiqd^cx bacmixtioeqiare
formati ftit / pateref / uiderere(Teifamia:quaex
deformacoru comertio cocraherettqua^qa facie
da f»t/ &foranj!o fapienris edifcrnus /qdocaic
babeda cura de bono noie / '5c eccIcf'C traditioe/
c ii
Early European Books, Copyright © 20 1 1 ProQuest LLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di
Firenze.
Pal. 25.3.3.15 (V)
gcoreprores ei'us crudclcs appellauitjqbus f^ci
le parer 5c noxiu ee relligioi pbos iprobis copu
larnqdipfeHieronymus peculiari demolirauit
3poIogetico:&: illcid prj ceptti Potificis ta & fi po
tuifTer / ipleri nibilominus no debuifl'e;N5q; luf
fui q malti claudat/ obteparcnocouenitcncqjrc
gulxi qua.pfeflrus e^fpiS/ fas e monbus aduer
farijqueadmodu fupra |>bauimus. Vnde crrore
rolciatu indignil i madaco dcprehedimus / qdo
id &: qd factu ipofl^ibilc&qd minimehoneftii dc
f alubrc / fed dc turpe & nocuii cfl^c coplcctcrct .
ITDap.VI. QcPiurerefcripfit.Item Iiqucre cura
nunquam cenfuram incurnfl^e.
ED Veritatis hoflcs criminatorefq?po
tiori etiam iloco coflituo / do eis gra
tisnullacpcxtorquenteronc/ |)c6pto
nohaberi; qdduobusfupioribuscapitibus ma
nifeflrauimus ; Expiaraur an aliauia pofl"imus |>
pbcra noftril dfaucibus obloquetiu eripe.QuI
to eni particularius acta cjus negotii examinaue
rimus / tato colliqucbic aptius abirc|)rfus fuiff^e
in eil qrq efl*e afl:ructu. Rcccpro nfiq? diplomatc
quo pf na flatim icurreda / nifi pareret madato /
Potifcx minabat/ hbc e/ nifi cogregationequac
fci Marci diat i cui pr^erat / illi qu€ thufcisc &c ro
manff j)uinci£cuocabat/ coglutinaret.Refcripfit
eiufmoi unione fubdolamete aqbufdaPotifici
oblat5;cu inea fimul&fepfeq conaret que ex
fufceptaaflerendauentatiscaacerrimo odioto
fcctab5t;&: rcm pftitiofi fercrc ( qua fcidalu exott
ret;C6£caoq5 libcllo/cuius atc mcmmimus/dcdic
ccepiftolasf qbus figQificabac ca ^ |)curabat fcr
ruaiinatponc cadiamo hoaori cotmwq^ aiaru fa
lu ti pcftilcnte, Dcmu ab co pcti pr«ftare no po
tcranCofcnfu ct.n.uniucrforu fracru opus forc:
Rogarct!pfuc6fcnticntibus.a.repugnarcnp pof
fc/c6peUcrciuitos/&:c6i:ra aitenccsfuiarbirm n6
ce.Qua?cLiicafmC7 qs rcuocabuidubiu/uiruibuc
ab oi culpa ifimulati cnmmis imune: Siqdc fupra
cudcobcdicntia ageremus / multis modis oftedi
mus Iicerc fubitis a prarlati madatis gu^ cxcomu
tiicarione an^exa gcrerec / abfti«€re/ acqj rrfaibcre:
Hoc clamaEc Lura/hdc coru iccrprcccs aflTcuetaciffi
mc uoluc / moncccpfecudaiuffionecxpcccSda, Si
aut dc mete pridpis ambigat aut lexequedo prac
ccpro fcadalu maUc}} aliqd formidec : JEt prorccrcai
qurc ibi allata fut m eade f niam loqtBaidiJs inxli|
ftimani prictpis codiceciculodcufuris., Et P^mn
dcancharano c6filio ccxxxv.4occc<;ii res aliccrffi
babecqfcnbecis mes pr^fupponat/fupfcdediicg:
Ircct madato cxc6muniiiacionis lar^cfnif,pcna(T(ii
fccaf^ Atpfidi hoies madari altudHieronymo na
^curartiht/ fcicnxes cig iurrtpnxrtQ belUmfulciA
fe dcfederat / feaido cc & tcrno n6 defutura ppn
gnacula:fed cpiftola exrorferiit/cuiusui pofTeric
oftedcrfirudibus ipffus ncgotM/xufta cii pcnamut
ctatu / ^ua caruiflc lufticia &: uthbus &: i Ui qog;
y r
Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale dl
Firenze.
Pal. 25.3.3.15 (V)
no obfuilTc la arbitror c6preh£di:Pxr6cin£teqjf
pe roncA: fuffrag^cibus legibus rdcripdtf qao iit
utcorrogemus nuUt cumaurculpa: aucpjna fub
fuifl*e:m6cii cx cpiftola nil aliuclcolligat/g cu ob
inobcdicnti5ccfuraclamnatum/&parccaliamft«
lureq? no obediuiflc a nobis moftracu fic/ois cxco
inunicatiois fcrupulus fi^ fufpitrocura oram mew
prfus eliminandaeft. ^ , -. .i. j .i/^/ji
ITCap. VII Neqj ei neccflfani abfotunonefm ^ ^
nccp ab eius comunionc abftincndii cflfc,
f^M^m^ Bhis cofequcs cdctararc nulla ei ntcef ^
Wffm^^ f^ni abfolunoneforc/ncc ab lUius dom
l^lg^' munione uUo pacco abftmcdu ce. £c
nc ob reuerenf apoftoli Ci fcdis fniam ipfa pa
cient aboleri / id camcn ^tu ad fc accmct / mmirao
i>portuit:uc ex uerbis Gelafii ponftcis m libro do
crctoril facis abudc cdoccraur. Poftq« n, fcripf ic a4
tpos orietales eifniam qu^iiuftacec/cx cb curari
riodcbcre / ex quo ncc apd Dcii ncc cius ccclcfiS
ncmo pof ac iniq f nia grauari / hf c (ubdiK Ita ergo
ca fcabfolui non defiderec/^ fc nuUacenus papit
obligatuiCui minficec6fcnacr6/n4 foluaoncibt
opusno forcmanifeftu/ubi n6 c nodus &ligamc
cu:Eo$ 5cn6aUigan^^fucinf6cci/diuus Hicrony
mus ccfcc; Ncc Auguftinuf diflTcciC/doccs iiufta uC
cula abiuftitiadifrupuqalibiquoqi teftatus cno
obefl^f boi cpex lUa tabula ueliteiidelerc humana
ignorScia/fi dlibro uiuetiu no dlcatiaiqcofcicna.
Praetercalo.gcrfon i libcUo dcxcomunicaooibus
& irrcguUrtMtibus affirmat ncqua^ hgari eu q a
quopia auc chcologo auc iuns incerprccc rcfpofu
habucric / f niam i fc lactaca ccncndS timedi uc no
cf:prjfcrrim da hlu fucric ro nc ignan fimpliccfcp
I«c6 offcdir.Ac nounus mo luris aucdiuinonicloqo
|l rucofulcus/fcd mulci i hacfniam caruanm iueriic
^rf ppcra &: iniuriapphcci noftru lacefTicu arqjuexa
W^J rcunecqcqci obidmetuedLuqbusadmodu fuf
" ' fragatdecrccoruglofa/ucaliaomict5:du in,xuca
Ixy.capuc ccrnaeqonis pcraccas facis muiccuq ce
lcbraucrit poflexcomunicacione iiuftc lati/nodc
bcre fuftmcrealiqui penSjcu is ad ullS fatiffaccio
ni cogcdus no fic/q fniam iniuftahpbat/qdillc cpi
ftolis ti laci no q macemo fernfisi»c cofcn ptis hcti
tauic/A:r6nibus crcdcs &:fupho lumic exqficcccr
nes feaboi uiculocxcptu.Cfceni ucfaupulus ois
a mencibus ambigcciu crepidaciuqj ejctrudaf/fcirc
eoucnic/argui eos a diuinis eloquiis q ubi rimor
no cft/trcpidaucruc:Ncquflq.n.mecueduei comu
nicare quc no folu emaculata fcelcnbus uica/&; ue
nfimilibus fufpirionibus illibaca / deo acccclcfiac
minimc cocumace/ fcd cc cu ronibus mulns tu au
ctoncanbus aboicalunia &: fjlfaopiniane umdt
ratucoftat. Succurricad exe^Iu crecenti auc circit
ciufdS ordinis fres inregernmf lutx & facra: couer
fati6is/&:eoru aIiquocdoctnnacIan/&:iadiu pba
ti / non nullicj; a pucns ad dccrepitam ufqi fcnccta
incoliegjo pra^dicarorum fratru magnacuiii lau
dc uiuentes; qui omnes eiim ailoquuntur / hono
cc
■A'
rant/ utxtnti obfcruatit/ipfi ea impencfcnces cba
ncatis obfccjuia/quaipriclatis ab bisr qui guberna
tur/ debitafunt. Grcaidenmus neforf'taeos aui:
mentecaptos aut falutis propriaf concemptorcs
unicaqjcollunonccumillo habita/dignos eflpici
uellcicterna morte:quam utefFugerent / aln maxi
ma patrimonia rcliquerunt / alii dignitates et cc
clefiaftica bcneficia / alii uiginci / alii triginta ^alii
quadraginta / atq? eiiam quinquaginta annos rd
ligiofat uitar mancipati expcnderunt: Suceurranc
6(:aliiqplurimi cum in urbe Florecia cum alibi de
gentes:quibus ( quanq in carnobio non uiuunc )
fua faius plurimum e cordi / ac Chriftum diligilc/
in eum tranfforman cupiences / ac iam folitiii ad
pomen anachenlacis cxhorrerc: quos nec prauo
tum commencicia mina: necfubdolae b'adiciad«
terFucriicabeiuscommercio:qucm uci homincni
& doctrina & boniracc prudcncia^ refcrcum ob
feruancjuti parcnccm diUgunctuci prophccam di
uinum bonoranc'. Hi profecto in propriic cpnfci
cnci^Iuce uideruncAiuIIo cum fpiricali laqucp ir
recitumj: q<J ipfum praircrq c^hmc &:uita ip^us
&conuerfatio / indepfeqiientium mores &faoi*
pfuafic cx tpfa ccian»caufa ob quam exc6munica
tio eft pubhcaca / plancconfirmacum eft Dcmum
fi anachema aut irregulancas concempcus uf cU
uium loanncQcrfon auccorc non incurnndum
aut thcologi cuiufdam auc iurispcrici auctorita
Early European Books, Copyright © 20 1 1 ProQuest LLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di
Firenze.
Pal. 25.3.3.15 (V)
tc moncmur / eam qua irrogara fueriftinram no
tenecj£ / qco magis non ligabiC q obftacibus toc
praiudiciis tacucomunicauene/ c\' maximefauc
tibus pocifiCLidecretis & eorum icerpretibus.lra
eni icapiteIxv,Ui.q6neundeama:cauf«fcriptii
uidimus.No crgoab eiuscomunione abftinedii
/ nccei ab officio ccnandfi / in quecognofcit
iniqt plata fnia» Ec Innoceaus i fccudu cap. nruli
dcfniaexcomumcatrois libro.yi.doccL ei coinu
nicadu / que manifeftu e iiufta fnia uexaru / pof
fcq^ alique g ius coe cotra fe baberet / iiufta fnia
) peti. Quid/(^nono cap.euangelii loannis legi
mus ca^ciiilluab ortu narurardonari uifus mira
culo pclarujqucludgi malediceres ob Cbnfti no
tneeliminauerat/ab co fufceprLi:&:nihiIominus
fatis coftatlcgeMoyfi no adeo emortuS / qn &C
fcruaripoflrct&:cicbcret:qua etipfclefus feruan
dl pr«cipiebat/ingens:SupcathcdraMoyfi fe
derut fcribas &: pbanfcijquae uobis dicur/facirc:
c^ux aut fadunt/nolitc faccrc/Das itclligcre/nuL
if lo pacto eorii uita/qu« mala crat/trahi m exeplu
dcbcrc:Attamc doctrina fcruadf / fi eos aptcno
congeret a ucro deuiare/ ru eis nullo pacro acqc
fccdLi/necabiniuftis exc6m§nicati6ibus mcrue
dii;ut 1 fufcipiedo que illuminauerac / ca:co facic
du monfl:rauit:EtaIibi/cfipaladifcipulis edixic
pra^dixitqp fururLi / uc abfqp fynagogis fierenr.
iTCap-uItinul i quo nonulla i defefi ppBe laude
afferufrqbus futuris pfequutioibus rcfiftedfi.
Early European Books, Copyright © 20 1 1 ProQuest LLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di
Firenze.
Pal. 25.3.3.15 (V)
(.
c
(
( <
((
a
B e.i qnx attulimus / inocecia um pp^^
rjrtibi ai'bitrormaaifefl!:a:arq? enabis ^
opufcoluhgennc/fiq ramefurun finc:
Q ueru deferara fceleribus uira uedigaucnnr/ plc
rriqs.n.quorupia mens adco malinaobrcncbra^/
iir q fuaprenatura uel 1 cocrouerfiarum crepufcu
10 uencarem exquifirc cernerent/ qdoqiirerdiu
foleqj mendiano illucefcercerrorum nebulis ca
ligenctquos erroris fui cam fibi no aliis adfcribc
berc decer /qdoqdc depcis ipcdimeris lux ec ad
eos puadercc.Scriptu qppc i facris Iris: Exorrii e
1 renebns lume rectis.Eralibi/Quabonusifrael
j[feus iis g recro fur cordc. Quarcfi diuino lumi
ni no obflirerinr/ bfcputo faris fupq? futurarSin
aue &:claudere oculos Scobderc auribus ocras
maluerint/ quiccuq;autdicraunqiucricans hu
]ufce,pbatione / aut i pofteni diceda mcafl" u qru
aci cos fpecrar / j)ferent, fcripra cnicad fidelcs co
f rmldos / atq^ad prauorfi uerfunas &: d€regcn
das&ipugnadas-Sed cubarcfimulachrafincbcl
11 pugna?9 ludicr^/ atrocis comparationcprflu
qd ei ,p xpo meundu eft ( fiqde futuru fibi prgdi
xir certamen inges / de quo oio fic cnuphacurus:
fed aduerfus dupliffi porecia/ fapiencia arcp ma
licia mllrucra pnus aac/ dimicadu) paracos i fl-a
tionibusflrare couenic eos/guic5 iflradfercre^
uencacem malucutqurmis cofertos/bcllicifcpin
ftrumenns fl:i patos clafTici fonu expcaarc. He p
fecro^mihtucopiae/ qbus exerctrus medacii pHi
gabir:ha:bellic^cmachin^c/ quarum ui falfiratts
Early European Books, Copyright © 20 1 1 ProQuest LLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di
Firenze.
Pal. 25.3.3.15 (V)
11
in
)U
[CU
fCO
is:
la
It
I
tcpidorti mjnia corment / penfan' pphcra ipfu
qcLi bumana ferc ifirmitas / lefu dorainu imitan /
eacp mfifterefemita / quaefucntpnoru pphecaru
&mar^yrucalcaca ucftigiiszdiumi hononsarde
tiflimLi;falutis aiarLi finbudu:itrepidLlpra:cerea/
atq^ ois pauons cxptem: Nibil pfecto i eius uica
qd apbatailla qua|)fcfluS;C uiucdi norma/delt
retmihil m doctnnaprfteruentatefidei/punracc
xpiani ritus/rcnTfutarLl prjnotioef.-q ado coflatr
tenct / pdicat dc afl* cuerat/ ut ipfa roma Icaliaq? pe
ne umucrfa ab ic^pto rcuocarcillupcuras ncqcq
laborauerit:eLideq5 fapcaumero aggrefl^a moce
fim trficare/mopLiccim cofodrc uinbus cafi a: fue
ru.Vndcerni nifi cxoculatis/datLiehucde» niim
ftru rem futurartl pcone/chnftiagfidi &pauilga
tore&ppagacore/eorLiqioium qad fupna bieru
falefufpirac pitifl*imu ducetTnaoli mecu ipfcco
giras fide xpi doctnnaq; &c gignere &c augere ffi
>c6templatus.Lurnefupna2 demifl*Liquo cakuea
mur;ad q ccrncda i Iimitibus noftras natura? i2 ia
fecticdrelicti ciccutiremusrcff-icaciflTimajrones cx
eff-ectibus defLipc^cimiracula acqi! pJigia in tefti
moQiri aIfSta:q oia rei iplius Hieronymi adeo c6
ueniLic/adeo qdrar/uc ipfu frfnul &:xpi fectacore
& cius doccnniEfidLideprehedasicerprete/Iume
gppc cf litus mifl^u i ca e cunlli afl^eriamur.qdoq
de ftaci a plenfqi fubfcnbi «i uidmus nulla r6e p
cepta/nullo ui fo jpdigio/mer^e narratioi acqefce
rbus/qcame&prudeciacumulan dc doccria re
fern / ncnullos contra pc/nus rcfragari ncc r6nil
molibufcfdce nrr pdigirs flecn.Qualef acfuc& .
Early European Books, Copyright © 20 1 1 ProQuest LLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di
Firenze.
Pal. 25.3.3.15 (V)
qco: roncs addipiilcnr/ ciT a!/iicle ru ex Domini
ci beniuitni docnffimi &:iregernmi uiri lucubra
tionibus huic muneridecJicans colligcre licer*
Prodigia ucro cu mulca ai magna. dignifrimoru
hoium relaru /prrcdicrioes illius &u>ta!rectitudi
nc roborarc excollerecpfjcrus fu certior: A mcfp
fo qnoq; id ppetratu ab eo uidi / qd ui naturar fic
n nullo pacto poflr^iudicauir&fpleriq? mecu/qui
bus explorata natur^cpotefl:as eandefniam tulc
rutuicnbiolim mcnarraflTe memini.Harc&fimi
lia uero(ucdici foIec)ucriora gg nccdiffufms
tractata nec exacrius j>L)ara / urpoteg tibi &C mi
hi mis uiri amicis 5^ domefticis fcnbohabetead
manu oportccrqbui &: bellarc po(rimus/&: uinca
re.Eam.n.doctnnaqurcchnftianf oi ex partcfic
cofona / imo fimiUima / imo eade / licccaliqqaco
parnculanuspteporu coditione explicata / uti
lucidifTimu lubar afFuIges buicrnofti^c tcpcftati
qua reru potiut Uina/uirtutesi uniuerfuex^ilar:
refnguitcharicas:deiecca e fpes:fides elanguitj
Eaminqdoctnna/quarojbus his danis afferrc
ope occepit/ Deiq;maximi &:optimi |)uidentia
atqKlemeuauniuerfo iaorbimonflrata / uteUis
deturparafacies dfoficiS) larualibus fimulacbns
feadipfa affmges uelutadexeplar ucra mduac
fpem / no feq / non magnifaccre / non extoUcre
omniqi conatu tueri / non fani effc homis / non
fanus iuretOreftes, ^
F I N l S.
Early European Books, Copyright © 201 1 ProQuest LLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale dl
Firenze.
Pal. 25.3.3.15 (V)
Early European Books, Copyright © 20 1 1 ProQuest LLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale dl
Firenze.
Pal. 25.3.3.15 (V)
)
K.
f
i
• '■*-'^}<.-^^H
'.-■.•S^^iH
■ X ,■■ •
m
Early European Books, Copyright © 20 1 1 ProQuest LLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di
Firenze.
Pal. 25.3.3.15 (V)
Early European Books, Copyright © 20 1 1 ProQuest LLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di
Firenze.
Pal. 25.3.3.15 (V)
Early European Books, Copyright © 20 1 1 ProQuest LLC.
Images reproduced by courtesy of the Biblioteca Nazionale Centrale di
Firenze.
Pal. 25.3.3.15 (I)